De oorsprong van de ’tapa’ is omstreden, maar vast staat dat het woord ’tapa’ (meervoud ’tapas’) is afgeleid van het Spaanse werkwoord ’tapar’, hetgeen afdekken of bedekken betekent. ‘Tapa’ is dan ook letterlijk te vertalen als ‘deksel’. Op basis van deze betekenis wordt vaak verondersteld dat tapas zijn ontstaan uit de gewoonte om een drankje letterlijk met een stuk brood en/of een plakje ham af te dekken, dit om te voorkomen dat er bijvoorbeeld vliegen in het glas zouden komen. De oorsprong zou terug te voeren zijn tot de jaren 1500 en keizer Karel V. Onder zijn bewind vertrok van het zuiden van Spanje om het uur een paard en ruiter naar de Zuidelijke Nederlanden waar Margaretha van Parma zijn vertegenwoordigster was. Onderweg stopten de ruiters vaak in herbergen om iets te drinken. Al snel werd vastgesteld dat heel wat ruiters ronduit dronken op hun paard zaten, dus heeft Keizer Karel geordoneerd dat alle herbergen in Spanje bij de drank ook voedsel moesten aanbieden. Zodoende werd vermeden dat de ruiters enkel wijn of alcohol dronken en geen voedsel tot zich namen. Vandaar het gebruik om (voornamelijk in Spanje) kleine hapjes, tapas, bij de drank te serveren. In Spanje waardeert men de tapas eten in het algemeen met name om de versheid en/of kwaliteit van het product, waardoor soms ook relatief simpele gerechten door het gebruikmaken van producten van hoge kwaliteit erg populair kunnen zijn. Tegelijkertijd is er een stroming van Spaanse koks, waaronder ook tapas-koks, die hun best doen om te voldoen aan de nieuwe nationale en internationale eisen om niet alleen kwaliteit, maar ook presentatie, smaak en ‘eigenheid’ tot een hoger niveau te brengen. Niet alleen de traditionele onderlinge kookwedstrijden van de Baskische tapasbars, maar ook de kookstijl van Ferran Adrià zijn hier een voorbeeld van. Hoewel de tapa oorspronkelijk een tussendoortje was, worden ze in Spanje ook wel geconsumeerd als maaltijd. Ook buiten Spanje worden tapas recepten in tapasbars als avondmaaltijd aangeboden, al lijken de ‘Amerikaanse’, ‘Nederlandse’ of ‘Duitse’ versies van tapas niet altijd op wat men in Spanje tapas noemt. In Spanje zelf zijn er trendy bars die tapas juist gebaseerd hebben op uitheemse keukens. Zo wordt in sommige bars een portiebitterballen als tapa geserveerd. |
